گیاه کنگر که که محل رویش آن در مسیر ایل راه عشایری ایل باصری عشایر استان فارس است به همین سبب است که این گیاه مورد استفاده غذایی عشایر قرار گرفته است در متن زیر به برخی از خواص گیاه کنگر اشاره می شود
اين سبزي که از آن با نام مغذي ترين سبزي بهاري ياد مي شود خواص درماني متنوعي دارد. کافي است متون طب سنتي و مکمل را ورق بزنيد تا با کاربردها و مصارف درماني کنگر و نسخه هاي درمانگران طب سنتي و مکمل به ويژه درمانگران شيوه هاي درمان شرق آشنا شويد؛ گياهي که به عنوان يک سبزي پر خاصيت در سبد غذايي بسياري از مردم در کشورهاي مصر، يونان، ايران، ايالات متحده، سواحل مديترانه و چين کاربرد دارد و سالادها، خورش ها و سوپ هاي متنوعي به وسيله آن تهيه مي شود. گونه اي از اين گياه در کشورهاي اروپايي و آمريکايي با نام کنگر فرنگي يا آرتيشو مي رويد که به لحاظ خواص دارويي و غذايي مشابه گياه کنگر است که در کشورمان مي رويد و این گیاه در مسیر ایل راه ایل باصری در دامنه های رشته کوه زاگرس به وفور دیده می شود و یکی از سبزی های طبیعی است که با آن سفره های سیاه چادر های عشایر ایل باصری استان فارس تزیین می شود
۲ فنجان بنوشيد
دمنوش تهيه شده از برگ هاي کنگر يکي از مقوي ترين و مغذي ترين چاي هاي گياهي است که بسياري از درمانگران شيوه هاي طبيعي درمان نوشيدن يک تا ۲ فنجان چاي کنگر را به افراد مبتلا به چربي و کلسترول خون توصيه مي کنند. براي تهيه چاي با برگ هاي تازه گياه کنگر کافي است ۲ قاشق غذاخوري از برگ اين گياه را درون آب جوش ريخته و آن را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقيقه دم کنيد. بهتر است اين چاي را پيش از ميل کردن به خوبي صاف کنيد و آن را با مقدار اندکي نبات يا يک قاشق چاي خوري عسل شيرين کنيد.
تعريق بدن را کنترل کنيد
حمام کردن با عصاره تهيه شده از گياه کنگر يا آرتيشو در درمان خارش پوست و برطرف کردن بوي عرق بدن موثر است. براي اين منظور لازم است يک کنگر کامل و متوسط را با ۴ تا ۵ ليوان آب روي حرارت قرار دهيد و اجازه دهيد آب آن بجوشد تا ۳ ليوان آب درون ظرف باقي بماند. اين آب را بعد از سرد شدن با آب وان ترکيب کنيد و به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقيقه درون آن دراز بکشيد. شستشوي بدن با جوشانده کنگر علاوه بر از بين بردن بوي تند بدن موجب پيشگيري از بو گرفتن بدن در روزهاي گرم تابستان مي شود. ضمن آنکه تماس جوشانده کنگر با بدن موجب از بين رفتن آلودگي ها از سطح پوست شده و احتمال ابتلا به بيماري هاي پوستي را نيز کاهش مي دهد.
کبد چرب را مهار کنيد
گنجاندن ميوه کنگر در رژيم و برنامه غذايي افراد چاق به ويژه افراد مستعد ابتلا به بيماري کبد چرب مي تواند احتمال ابتلا به اين بيماري را به حداقل ممکن برساند. خوردن سوپ، خوراک يا خورش تهيه شده از کنگر در روزهاي آغازين بهار موجب پيشگيري از تجمع و رسوب چربي ها در محيط کبد مي شود. ضمن آنکه افرادي که مصرف کنگر را در برنامه غذايي هفتگي خود داشته باشند با کمک اين رژيم غذايي مي توانند احتمال ابتلا به چربي خون شان را نيز به صفر برسانند.
از جادوي کنگر و ماست چه مي دانيد
يکي از موثرترين نسخه هاي طبيعي براي درمان بي خوابي و بهبود کيفيت خواب مصرف ترکيبي از ماست و کنگر است. کافي است قطعه کوچکي از کنگر را درون يک کاسه ماست رنده کرده و اين ترکيب را يک ساعت پيش از خواب ميل کنيد. خوردن ماستي که کنگر درون آن قرار دارد همان طور که از ضرب المثل «کنگر خوردن و لنگر انداختن» بر مي آيد موجب سنگيني پلک ها و افزايش آرامش پيش از خواب فرد مي شود. البته بايد توجه داشت مصرف اين ترکيب در ساعات اوليه روز به ويژه براي افرادي که بايد حين کار هوشياري داشته باشند يا براي رسيدن به محل کارشان رانندگي کنند، توصيه نمي شود.
درمان اختلال عملکرد کبد با کنگر
در برخي از متون طب سنتي به اين نکته اشاره شده که گنجاندن خورش يا سوپ تهيه شده از کنگر به برنامه غذايي روزانه مي تواند به پاکسازي و تنظيم عملکرد کبد کمک کرده و به تخليه سموم و مواد زائد از بدن کمک کند. اين مطلب امروز توسط بسياري از محققان اروپايي نيز ثابت شده است. به گفته اين محققان در گياه کنگر ماده اي به نام «سينارين» وجود دارد که مي توان ميزان صفرا و ترشحات آن را در بدن کنترل کند. مصرف کنگر علاوه بر اين مي تواند به افرادي که دچار کندي عملکرد دستگاه گوارش به ويژه روده ها هستند، کمک کند.
پاکسازي عروق و تسکين درد نقرس
يکي از ويژگي هاي کنگر، اين سبزي بهاري خاصيت غير قابل انکار آن در درمان تسکين بيماري نقرس و تصلب شرائين است. مصرف برگ ها و ميوه گياه کنگر در رژيم غذايي روزانه تاثير زيادي در تسکين دردها و درمان نقرس و تصل شرائين دارد. اين گياه در حقيقت با خاصيت پاکسازي عروق موجب تخليه رسوب ها و اخلاط مزاحم از رگ هاي خوني مي شود. از طرفي ميوه و برگ کنگر به جهت داشتن ميزان قابل ملاحظه اي فيبر، املاح معدني و ويتامين هاي A، B و E در گروه مفيدترين گياهان و سبزيجات قرار مي گيرد که ضمن تنظيم عملکرد کليه ها و افزايش ميزان ادرار مي تواند به عنوان يک ملين و مسهل گياهي معتدل براي درمان افرادي که دچار يبوست هاي خفيف هستند استفاده شود. در حقيقت تهيه خورش يا آش کنگر که با کمک ليموترش تازه طعم دار شده باشد، تاثير زيادي در درمان يبوست و بهبود عملکرد دستگاه گوارشي به ويژه روده ها خواهد داشت.
چه کساني نبايد کنگر بخورند؟
ـ کنگر يکي از گياهان دارويي است که موجب بروز انقباضاتي در کيسه صفرا مي شود. از اين رو مصرف اين گياه به افرادي که دچار التهاب کيسه صفرا يا مبتلا به سنگ کيسه صفرا هستند، توصيه نمي شود. اين افراد بهتر است با مشاوره متخصص طب سنتي يا پزشک معالج شان از اين گياه دارويي استفاده کنند.
ـ خانم هاي باردار و شيرده نيز بهتر است در اين دوران از کنگر يا کنگر فرنگي استفاده نکنند زيرا اين گياه بر کيفيت و ميزان شير مادر تاثير مي گذارد.
ـ برگ ها و ميوه گياه کنگر به دليل داشتن ماده اي به نام سينارين، ممکن است در برخي از افراد مبتلا يا مستعد به آلرژي ها ايجاد حساسيت کند يا شدت حساسيت آنها را افزايش دهد بنابراين افرادي که مبتلا به انواع آلرژي هستند يا احتمال بروز اين بيماري در آنها وجود دارد، بهتر است پيش از مصرف با پزشک مشاور يا متخصص شان مشورت کنند.
هضم بهتر مواد غذايي با جوشانده برگ کنگر
جوشانده برگ کنگر و گل هاي اين گياه از جمله بهترين نوشيدني هاي گياهي براي تقويت دستگاه گوارش و هضم بهتر مواد غذايي است. نوشيدن يک تا ۲ فنجان از جوشانده اي که از برگ يا گل هاي خشک شده اين گياه تهيه مي شود به سوخت و ساز بهتر مواد غذايي به ويژه چربي ها کمک کرده و حتي به کنترل ميزان سطح تري گليسيريد بدن نيز کمک مي کند.