وضعیت معیشت واقتصاد عشایر ایل باصری بخش دوم خودکفایی اقتصادی خانواده عشایر به قلم جواد اسلامی
نيروي انساني خانوار بر اساس نياز خانواده و با توجه به اوضاع اقتصادي سرپرست خانوار تنظيم مي گردد. عامه مردم امور مربوطه را به كمك اعضاي خانواده كه بيشتر نيز گفتيم متشكل از پدر و مادر و فرزندان سروسامان داده، و از اجير كردن افراد متفرقه خودداري مي كنند.
پدر معمولاً وظيفه چراندن گله و رفتن به آسياب و خريد از شهر و محافظت از افراد خانواده را عهده دار مي باشد. مادر پخت و پز و نگهداري از فرزندان خردسال و انجام امور روزمره خانواده را به دست گرفته و پسران و دختران بزرگ تر علاوه بر نگهداري از بره و بزغاله ها و چهارپايان، پدر و مادر را در امور مربوطه ياري مي دهند.
چنانچه خانواده از وسع مالي مناسب تر و اموال و چهارپايان بيشتري برخوردار باشند علاوه بر اعضاي رسمي خانواده، چوپاني نيز جهت به چرا بردن و نگهداري از گله اجير كرده كه مواجب سالانه اي به نامبرده پرداخت و خورد و خوراك و پوشاك سالانه وي را تأمين می کنند. گاه چوپان دام و چهارپاياني خريداری و با دام هاي رياست خانواده همراه كرده و از اين راه به امرار معاش و اندوخته ای دست مي يابد. در اين صورت همسر چوپان در امر شيردوشي و ديگر امور خانواده، همسر سرپرست خانواده را مساعدت مي نمايد.
كدخدايان و خوانين با توجه به اينكه از دام و چهارپايان بيشتري برخوردارند ، توانايي اجير كردن تعداد بيشتري نیرو را نیز داشته که از آن جمله به چوپانان، كلفت و نوكر، مهتر و راننده و آشپز مي توان اشاره كرد.
چوپانان وظيفه نگهداري از گله و يا گله ها را عهده دار بوده و اعضای خانواده ها مردها را در راستای انجام هرچه بهتر تعهداتشان در مقابل آقای خانواده، مساعدت می نمایند.
كلفت ها امور داخلی زندگی و چادرها را سروسامان داده و به عبارتی كدبانو و یا بی بی را در انجام امور ياري داده كه در اين صورت كدبانو با به کارگیری دیگر زنان کارها را پیش برده و امور خانوار را نظارت و سرپرستي مي نمود.
نوكران امور مربوط به آقا و سرپرست خانوار را انجام داده و از ميهمانان پذيرايي و به رتق و فتق امور همت مي ورزیدند. مهتر از چهارپايان مخصوصا اسب ها نگهداري و تر و خشكشان مي نمود. راننده وسيله نقليه از جمله اتومبيل و تراكتور خانواده را نگهداري و وظيفه داشت هنگام مسافرت و جابجايي، سرپرست خانواده را همراهي نمايد.
آشپز نيز وظيفه پخت و پز و راه اندازي مهمانان و مهمانداري از تازه واردينی كه به ديدار خانواده مشرف مي شدند را بر عهده داشت.
وظايفي كه بر شمرديم بصورت قانون مدون و خدشه ناپذيري رقم زده نشده، بلكه روح تعاون و همكاري همه جانبه حاكم بر خانوار ايلي بسياري از كمبودها و كاستي ها را جبران مي نمايد. وظايف نيز وظايف تعريف شده موروثي نيست. در زمان كسالت يا فقدان يا نبود يكي از اعضاي خانواده ديگر افراد گروه نهايت همكاري را به عمل مي آوردند تا در روند طبيعي امور خللي وارد نگرديده و مشكلي بروز ننمايد.